صفر تا صد جراحی ایمپلنت فک پایین را بخوانید
امروزه ایمپلنت جزء عمل‌های پرطرفدار است، زیرا ظاهری کاملا طبیعی و در عین حال زیبا به چهره می‌بخشد. از آنجا که این مواد در داخل استخوان فک قرار می‌گیرند، درست مانند ریشه دندان عمل می‌کنند. بنابراین ایمپلنت روشی عالی برای جایگزین کردن دندان‌های صدمه دیده یا از بین رفته است.
بعد از کشیدن دندان‌های فک پایین باید کاشت دندان‌های جدید به روش ایمپلنت انجام شود. اگر اقدامات لازم برای این کار با فاصله اندکی پس از کشیدن دندان صورت پذیرد، احتمال تحلیل استخوان تا حد زیادی کاهش می‌یابد.
انجام عمل جراحی ایمپلنت فک پایین در فک تحلیل رفته نیز امکان‌پذیر است. در این حالت جراحان از ترفندهایی نظیر پیوند استخوان از طریق پودر استخوان بهره می‌گیرند تا ایمپلت با موفقیت در فک پایین کاشته شود. به کار بردن ایمپلنت‌های کوتاه نیز در برخی سیستم‌های ایمپلنتی متداول است.
جراحی ایمپلنت چانه نیز یکی از متداول‌ترین انواع جراحی فک پایین است که هدف از انجام آن جلو آوردن، بزرگ کردن و به طور کلی هرگونه تغییر شکل در چانه بیمار است. البته در حال حاضر راه‌کارهای دیگری نیز برای تقویت چانه و برطرف کردن عیوب آن وجود دارد که با استفاده از مواد پرکننده نظیر چربی انجام می‌گیرد.
ایمپلنت چانه نوعی مواد مصنوعی است که توسط جراح در ناحیه پایین فک جایگذاری می‌شود. این ایمپلنت‌های در فرم‌های متنوعی وجود دارند که هریک از آن‌ها بر اساس زاویه صورت بیمار در جراحی به کار می‌روند. برای آشنایی بیشتر با جراحی ایمپلنت فک پایین تا انتهای نوشتار همراه ما باشید.
چگونه جراحی ایمپلنت فک پایین انجام می‌شود؟
برای جراحی ایمپلنت فک پایین نخست لازم است که بیهوشی خفیف انجام گیرد یا از داروهای بی‌حسی استفاده شود. البته گاهی پزشک معالج این عمل را تحت بیهوشی عمومی هم انجام می‌دهد.در مرحله بعد جراح برشی را در دهان یا قسمت بیرونی زیر چانه بیمار ایجاد می‌کند.
سپس ایمپلنت مورد نظر که از قبل اندازه و شکل آن مشخص شده، از قسمت برش خورده وارد فک می‌شود. برای ثابت ماندن ایمپلنت آن را توسط پیچ‌های مخصوص به آواره اتصال می‌دهند. در نهایت موضع برش خورده بخیه می‌شود و عمل به اتمام می‌رسد. جراحی ایمپلنت فک پایین حدودا یک تا دو ساعت به طول می‌انجامد.
جراحی ایمپلنت فک پایین چند مرحله دارد؟
از دست دادن دندان به مرور زمان مشکلاتی مانند تغییر بافت لثه را به همراه دارد. از این‌رو مراحل تغییر استخوان و بافت‌های اطراف دندان باید در برنامه درمانی گنجانده شود تا دندانپزشک بتواند بدون هیچ چالشی عمل جراحی را انجام دهد.
در جراحی ایمپلنت فک پایین، تعداد ایمپلنت‌هایی که جراح می‌تواند در داخل استخوان فک جای دهد، با توجه به میزان ضخامت استخوان و نوع دندان تعیین می‌شود. جراحی ایمپلنت فک پایین مراحل متعددی را دربر می‌گیرد که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهد شد.
مرحله اول: کشیدن دندان
کشیدن دندان‌های فک پایین به منظور کاشت ایمپلنت با روش‌های معمول کشیدن دندان فرق دارد. اگر هدف این باشد که در محل دندان کشیده شده، ایمپلنت جایگزین شود، بسیار مهم است که استخوان نگاهدارنده پیرامون دندان دست نخورده باقی بماند .زیرا در غیر اینصورت احتمال دارد که در آینده به دلیل تحلیل لثه و استخوان، مشکلاتی نظیر عفونت ایمپلنت یا لق شدن آن به وجود بیاید.
با توجه به این مطلب بکوشید که قبل از انتخاب دندانپزشک در مورد رزومه و سوابق کاری او اطمینان حاصل کنید. چون دندانپزشکان حاذق در این امر تجارب فراوانی دارند و تلاش می‌کنند که استخوان نگاهدارنده دندان را کاملا سالم نگه دارند.
مرحله دوم: آماده سازی محل کاشت ایمپلنت
هر کدام از ایمپلنت‌ها باید سایزی متناسب با دهان و فک بیمار داشته باشند. لذا در گام بعدی دندانپزشک محل قرارگیری ایمپلنت را بر اساس ابعاد آن توسط دریل آماده می‌کند. به این منظور ابتدا استخوان بی‌حس می‌شود؛ تا بیمار هیچ دردی نداشته باشد. سپس جراح توسط پانچ یا از طرق دیگر بافت لثه را از روی استخوان برمی‌دارد، سپس با دریل محل جایگذاری ایمپلنت آماده می‌شود.
مرحله سوم: کاشت ایمپلنت
در این مرحله باید ایمپلنت در جای خود قرار گیرد، پس دندانپزشک با استفاده از موتور جراحی یا دست آن را در محل مورد نظر می‌پیچاند تا کاملا درون استخوان تعبیه شود. نکته مهم در جراحی ایمپلنت فک پایین این است که ضروری است تمام بخش‌های تنه فیکسچر در زیر استخوان قرار داده شود. زیرا در غیر اینصورت ممکن است که مشکلاتی نظیر عفونت پری ایمپلنتایتیس یا ایمپلنت برای بیمار به وجود آید.
مرحله چهارم: پیوند لثه یا استخوان در صورت نیاز
بعضی از بیماران در این مرحله از جراحی ایمپلنت فک پایین نیاز به پودر استخوان برای پیوند دادن استخوان ایمپلنت پیدا می‌کنند؛ تشخیص این موضوع نیز بر عهده متخصص ایمپلنت است. پیوند استخوان معمولا با هدف افزایش میزان استخوان انجام می‌گیرد، البته گاهی نیز هدف از این کار ممانعت از تحلیل رفتن بافت‌ها پس از کشیدن دندان است.
مرحله پنجم: روکش ایمپلنت
در گام نهایی روکش ایمپلنت پس از قالب‌گیری، برای ساخت به لابراتوارهای مخصوص فرستاده می‌شود. پس از آماده شدن روکش ایمپلنت، جراح آن را روی قسمت تاجی ایمپلنت که در اصلاح تخصصی به نام اباتمنت معروف است، متصل می‌کند.
جراحی ایمپلنت فک پایین آیا عوارض هم دارد؟
جراحی ایمپلنت فک پایین برای دندان‌های جلو کمترین میزان عارضه را به همراه دارد. البته به شرط این‌که جراح ایمپلنت‌هایی با کمترین میزان قطر را مورد استفاده قرار دهد. چالش اصلی در این جراحی وجود عصب تحت‌الفکی است که به‌عنوان شاخه اصلی برقرارکننده حواس در کلیه دندان‌های فک پایین شناخته می‌شود.
اگر دندان‌های آسیاب فک پایین مدت‌ها قبل کشیده شده باشند، احتمال تحلیل استخوان‌های این ناحیه وجود دارد. به طوری‌که در فاصله زمانی بسیار کوتاهی حتی ممکن است که چندین میلی‌متر از استخوان بخش عقبی فک پایین از بین برود.
حال عارضه‌ای که در رابطه با جراحی ایمپلنت فک پایین وجود دارد، این است که جایگذاری ایمپلنت فک پایین بدون CBCT کاری پرریسک است. ایمپلنت‌ها نباید از یک قطر و اندازه مشخص کمتر باشند، اما بعضی مواقع تحلیل استخوان آن‌قدر پیشرفت می‌کند که عصب infra dental تنها به فاصله یک میلی‌متری از سطح لثه قرار دارد.
بنابراین به منظور اطلاع دقیق از موقعیت عصب و اندازه استخوان باقیمانده نیاز به ابزارهای پیشرفته مانند cone beam ct scan یا همان CBCTاست. زیرا این دستگاه نمایی سه بعدی از استخوان فک پایین را در اختیار جراح می‌گذارد. چنانچه دندانپزشک از دستگاه CBCT استفاده نکند و آگاهی کافی نسبت به موقعیت عصب فک نداشته باشد، این احتمال وجود دارد که موقع انجام دریل به آن صدمه بزند.
آسیب رسیدن به عصب infra dental مشکلاتی نظیر بی‌حس شدن فک پایین بیمار را به همراه دارد. البته لازم به ذکر است که در هشتاد درصد موارد عصب ترمیم می‌شود، هرچند که این بهبودی ممکن است بین یک ماه تا یک سال به طول بیانجامد.
با انواع جراحی ایمپلنت فک پایین آشنا شوید
امروزه روش‌های مختلفی وجود دارد که می‌توان برای بازسازی استخوان فک و کاشت ایمپلنت روی آن‌ها حساب کرد. فرقی نمی‌کند پزشک معالج چه روشی را به شما پیشنهاد دهد، در هر صورت جراحی ایمپلنت فک پایین جایگزین بی‌نظیری برای دندان‌ها یا همان بریج است. زیرا درصورتی‌که فرد ریشه‌های طبیعی دندان خود را از دست داده باشد، به کمک ایمپلنت‌ها امکان جایگزین کردن ریشه‌ها از طریق فلز و پیچ وجود دارد.
روش انتخاب شده برای جراحی ایمپلنت فک پایین کاملا وابسته به وضعیت استخوان فک و نوع کاشت دندان است. به طور کلی کاشت ایمپلنت به سه روش مختلف انجام می‌شود:
درمان یک مرحله‌ای
در این روش بعد از جایگذاری ایمپلنت دراستخوان فک، جراح بافت لثه را بخیه می‌زند. به طوری‌که قسمتی از پایه ایمپلنت در بخش بیرونی لثه بیمار باقی می‌ماند. در درمان یک مرحله‌ای بافت لثه شخص برای انجام مراحل بعدی باز نمی‌شود.
درمان دو مرحله‌ای
در این راه‌کار پایه ایمپلنت داخل استخوان فک گذاشته می‌شود، سپس لثه به نحوی که کاملا پایه ایمپلنت را پوشش دهد، بخیه زده می‌شود. در درمان دو مرحله‌ای پایه ایمپلنت زیر بافت لثه قرار می‌گیرد، لذا از آن در مقابل میکروب‌های دهان به خوبی حفاظت می‌کند.
ایمپلنت فوری
در این روش کلیه مراحل جراحی ایمپلنت فک پایین از جایگذاری پایه ایمپلنت داخل استخوان فک گرفته تا نصب تاج دندان تنها طی یک جلسه انجام می‌شود. از جمله مزایای ایمپلنت فوری این است که می‌توان ریشه دندان قبلی را خارج کرد و بلافاصله ایمپلنت را جایگزین آن نمود.
مراقبت‌های بعد از جراحی ایمپلنت فک پایین
مراقبت‌های پس از جراحی ایمپلنت فک پایین را می‌توان از چنیدن جنبه بررسی کرد. یکی مراقبت‌های روزهای ابتدایی و دیگری نکات مراقبتی در اولین هفته پس از عمل است که به آن‌ها خواهیم پرداخت.
مراقبت‌های روزهای ابتدایی بعد از جراحی ایمپلنت فک پایین
در روزهای نخستین بعد از جراحی ایمپلنت فک پایین باید فعالیت‌های بدنی روزمره خود را محدود کنید و به استراحت بپردازید. انجام تمرینات ورزشی تا دو روز پس از عمل ممنوع بوده، پس برای بهبودی سریع موضع ایمپلنت بهترین کار خواب و استراحت است. به هنگام استراحت برای پیشگیری از سرگیجه سر خود را بالاتر از بدن بگذارید و به آرامی تغییر وضعیت دهید.
در 24 ساعت تا 48 ساعت پس از جراحی ایمپلنت فک پایین بهتر است که مقداری یخ را درون پارچه بریزید و روی صورت خود نگه دارید. با توجه به این‌که ممکن است در این بازه زمانی درد داشته باشید، استفاده از داروهای مسکن توصیه می‌شود. برای مثال می‌توانید سه مرتبه در طول روز اقدام به مصرف ایبوپروفن نمایید.
تا ۲۴ ساعت بعد از کاشت دندان باید از نوشیدن چای و سایر مایعات داغ پرهیز کنید و غذاهای نرم را که نیاز چندانی به جویدن ندارند، در برنامه غذایی خود بگنجانید. افراد سیگاری نیز در این دوران نباید سیگار بکشند، چون حرارت آن به محل زخم آسیب می‌رساند.
در روزهای ابتدایی بعد از جراحی ایمپلنت فک پایین بکوشید که مرتب از دهان شویه استفاده کنید تا بوی بد دهان کاملا از بین برود. می‌توانید دهانشویه را در داخل منزل با ترکیبی از آب ولرم و نمک آماده نمایید و مورد استفاده قرار دهید. به هنگام مسواک زدن هم مراقب بخیه‌ها باشید و پروتز کار گذاشته شده را پس از خوردن هر وعده به دقت تمیز کنید.
مراقبت‌های بعد از جراحی ایمپلنت فک پایین در اولین هفته
مراقبت‌های لازم در اولین هفته بعد از جراحی ایمپلنت فک پایین شامل دهان شویه و خوردن غذاهای نرم است. استفاده از آنتی بیوتیک و داروهای ضد درد نیز به سپری کردن بی‌خطر این دوران کمک شایانی می‌کند. در هفته اول هم باید از مصرف هرگونه دخانیات بپرهیزید و مسواک زدن آرام دندان‌ها البته به غیر از نواحی ایمپلنت را فراموش ننمایید.
عوارض جراحی ایمپلنت چانه
ایمپلنت چانه درواقع یک‌سری پروتزهایی هستند که از طریق جراحی در قسمت پایین صورت و ناحیه چانه بیماران کار گذاشته می‌شوند. ایمپلنت‌های چانه انواع مختلفی با کیفیت‌های گوناگون دارند. برای انجام جراحی ایمپلنت چانه و کاهش عوارض بعد از آن حتما باید این مواد مصنوعی از شرکت‌های معتبر تهیه شوند. جراحی ایمپلنت چانه یا ژینوپلاستی عوارضی دارد که عبارتند از:
بروز واکنش‌های حساسیت‌زا نسبت به ایمپلنت
اکستروژن کاشت
احتمال ایجاد عفونت
احتمال بروز آسیب‌های عصبی که بی‌حسی نواحی دهان یا لب را به دنبال دارند.